حضرت تارخ پدر حضرت ابراهیم (علیه السلام)

از انبیاء الهی که در قرآن کریم در چندین سوره از او سخن به میان آمده و خداوند متعال او را با اوصاف نیکو معرفی کرده است، حضرت ابراهیم خلیل (علیه السّلام) است که یکی از پیامبران اولوالعزم می باشد.

در رابطه با اصل پاسخ باید گفت طبق دیدگاه شیعه و اکثر مسلمانان غیر شیعی آزر نمی تواند پدر واقعی حضرت ابراهیم علیه السّلام باشد،‌ بلکه پدر واقعی حضرت ابراهیم تارخ است،‌ همانگونه که در تورات آمده است و اینکه آزر نمی تواند پدر باشد دلایل زیر بر آن اقامه شد ه است.

1. در هیچ یک از منابع تاریخی اسم پدر ابراهیم علیه السّلام آزر شمرده نشده است بلکه آن را تارخ نوشتهاند همان طوری که در کتاب عهدین نیز به همین نام آمده است.

2. کلمه اب با کلمه والد در لغت عرب فرق روشنی دارد زیرا کلمه (اب) در غیر پدر حقیقی مانند عمو و معلم و پدر زن نیز به کار می رود،‌ چنانچه یعقوب از فرزندان خود پرسید که پس از درگذشت من چه کسی را میپرستید؟ آیا از خط توحید منحرف می شوید یا نه؟ در پاسخ گفتند:‌ (خدای تو و خدای پدران تو ابراهیم و اسماعیل و اسحق را که معبود یگانه است و ما مطیع فرمان او هستیم)در اینجا می بینیم فرزندان یعقوب اسماعیل را نیز جزو پدران خود خواندند‌، در حالیکه عموی آنان بوده است. ولی این توسعه در لفظ والد نیست و این لفظ در معنای واقعی خود که پدر حقیقی باشد به کار میرود و تمام تعبیرات قرآن در مورد آزر واژه (اب) است.

3. حضرت ابراهیم در دوران جوانی هنگام سکونت در بابل برای آزر از خداوند طلب استغفار کرد، امّا وقتی از ایمان آوردن آن نا امید شد از همان روز پیش از مهاجرت به فلسطین با او قطع رابطه نموده و دیگر در حق او طلب آمرزش ننمود، بطوری که خداوند میفرماید: حضرت ابراهیم علیه السّلام وقتی دید آزر دشمن خداست از او بی زاری جست)در حالی که در آیه دیگری می بینیم ابراهیم علیه السّلام در دوران پیری و فروتنی درباره‌ والد خود طلب آمرزش می نماید چنانچه میفرماید: (پروردگارا:‌من و پدر و مادرم و مؤمنان را در آن روز که حساب بر پا شود بیامرز)او از خدا برای پدر خود بعد از این که اسماعیل و مادر او را در کنار خانه خدا جای داده و خداوند در دوران پیری به او فرزندانی به نام اسحق و اسماعیل عنایت نمود، از خدا برای پدر خود در خواست آمرزش کرد و سپس فرمود: ستایش خدای را که در دوران پیری به من اسماعیل و اسحق را لطف کرد.

با توجه به اینکه ابراهیم علیه السّلام از آزر در همان بابل در دوران جوانی قطع رابطه کرده و دیگر در حق او استغفار ننمود، و از اینکه در دوران پیری در حق پدرش دعا می کند چنین نتیجه گیری می شود که پدر واقعی او آزر نبوده است.

4. طبق دستور قرآن، پیغمبر خدا نباید برای مشرکان طلب مغفرت کند و از این عمل نهی شده اند، زیرا خداوند میفرماید: (هر آینه پیغمبر و گروندگان به او نباید برای مشرکان ازخدا طلب آمرزش کنند هر چندخویشان آنها باشند، بعد از آنکه آنان را اهل دوزخ شناختند.)

پس استغفار حضرت ابراهیم برای والد خود در دوران پیری نشانگر این است که پدر او آزر نیست چون آزر ایمان نیاورده و از زمره مشرکان به حساب میآمد.

5. روایاتی از پیامبر صلّی الله علیه و آله و از امامان معصوم علیهم السّلام وارد شده که ثابت می کند آزر پدر واقعی حضرت ابراهیم علیه السّلام نیست پیامبر صلّی الله علیه و آله میفرماید: (همواره خداوند مرا از صلب پدران پاک به رحم مادران پاک منتقل میساخت و هرگز از آلودگیهای دوران جاهلیت مرا آلوده نساخت)پس طبق این حدیث شریف آزر نمی تواند در سلسله‌ اجداد پیامبر صلّی الله علیه و آله واقع شود چون پیامبر صلّی الله علیه و آله از نسل حضرت اسماعیل است.

امام صادق علیه السّلام میفرماید: (آزر عموی ابراهیم و ستاره شناس نمرود بود).پس با توجه به دلائل مذکور آزر پدر واقعی حضرت ابراهیم علیه السّلام نیست بلکه طبق نقل کتب تفاسیر و قصص الانبیاء تارخ است که به این ترتیب دیدگاه اسلام درباره پدر حضرت ابراهیم علیه السّلام موافق با آنچه است که در تورات آمده است.